Koronawirus jest śmiertelnie niebezpieczny dla osób przewlekle chorych, w podeszłym wieku i… dla światowej gospodarki. Jaki wpływ już wywarł wirus z Wuhan i jak odbije się na naszej branży w Polsce?

Epidemia COVID-19 najbardziej dotknęła Chiny, gdzie wirus zebrał największe śmiertelne żniwo i dosłownie zatrzymał gospodarkę w miejscu. Jeśli zaś kraj, który do tej pory generował największy procent PKB i był największym dostawcą elektroniki na świecie, został wyłączony z łańcucha dostaw, odczuje to ogólnoświatowy rynek. Co to oznacza dla Europy i Polski? Czy taka sytuacja może paradoksalnie mieć pozytywne skutki?

Na przełomie lutego i marca sytuację z koronawirusem komentował Mateusz Karpiński, współwłaściciel firmy Prawdziwe Lody i marki Sopelek. – Nie można bagatelizować sytuacji, bo już widać pewne następstwa epidemii. W ostatnich dniach targów Expo Sweet w Warszawie dało się zauważyć mniejszą frekwencję, co zbiegło się z wybuchem epidemii we Włoszech. W innych krajach Europy, nie tylko we Włoszech, ta panika jest już realna. Rozmawiałem z właścicielem Fruteiro de Brasil, który mieszka w Mediolanie i tam ma siedzibę, okazało się, że w jego smoothie barze obroty spadły o ponad 70%! Ulice miast są dosłownie puste, ludzie boją się wychodzić z domów. Zdaje się, że panika jest gorsza niż sam wirus. Od wielu włoskich firm, z którymi współpracujemy, dostajemy maile z zapewnieniami, że wszyscy pracownicy są zdrowi. Od dostawców urządzeń elektrycznych usłyszeliśmy, że jeśli chcemy coś kupić, to dobrze jakby to było natychmiast, ponieważ jakiegoś produktu może wkrótce po prostu nie być. Na przykład musieliśmy już teraz kupić kasy fiskalne, które wejdą w obieg dopiero w lipcu, ponieważ istnieje realna obawa, że za jakiś czas nie będzie ich w produkcji, gdyż ich producentowi zabraknie części produkowanych dotychczas w Chinach – mówił Karpiński.

Od wtorku sytuacja we Włoszech uległa diametralnej zmianie. Z powodu gwatłownego rozprzestrzeniania się wirusa i szybko rosnącej liczby zachorowań całe Włochy zostały ogłoszone strefą ochronną, a premier Włoch Giuseppe Conte podpisał dekret, który m.in. wprowadza ograniczenia w transporcie. W Polsce od 16 do 25 marca szkoły, żłobki, przedszkola i placówki oświatowe będą zamknięte. Jak to się odbije na naszej branży - będziemy informować.

Kryzys szansą na rozwój?
Sytuacja z koronawirusem rozwija się dynamicznie. O tym, jak to się potencjalnie odbije na naszych branżach, komentuje Andrzej Piętka, obserwator rynku piekarskiego oraz właściciel Akademii Wypieków. – Może wystąpić czasowe ograniczenie dostępu nie tylko do surowców pochodzących z Chin i Włoch, ale też do części zamiennych maszyn i urządzeń, bo wiele z nich pochodzi właśnie z tych krajów. Być może w ciągu najbliższych 3 miesięcy będzie problem z ich serwisowaniem, zakupem lub dostawami. Branża cukiernicza, piekarska i w ogóle gastronomiczna może ucierpieć nie tylko w miejscu samej produkcji, prawdopodobnie spadnie też ruch turystyczny,co oznacza redukcję zamówień, np. w hotelach czy restauracjach – przestrzega Andrzej Piętka. – Na pewno nie należy panikować, ale warto przemyśleć, czy dla mojej firmy mogą wystąpić zagrożenia w funkcjonowaniu w związku z koronawirusem – kwituje.

Taki kryzys może być zagrożeniem, ale też… szansą na wzmocnienie rynku wewnętrznego w Polsce. – Według mnie problem koronawirusa powinien doprowadzić do zaopatrywania się producentów, restauratorów na rynkach lokalnych (nie anonimowych), co skróci drogę dostaw surowców, gotowych produktów, półfabrykatów. Powinniśmy promować przede wszystkim lokalnych przetwórców, producentów, rolników, mamy nową formę sprzedaży i produkcji poprzez RHD, co powinno być w większym stopniu wykorzystywane przez sieci sklepów, restauracje, piekarnie, cukiernie, lodziarnie. Myślę, że brak niektórych surowców, np. pestek dyni z Chin, nie powinien się odbić na jakości i prozdrowotności chleba, bułek czy wyrobów cukierniczych. Pieczywo wytwarzane metodami tradycyjnymi nie potrzebuje dodatków z importu! Oczywiście firmy, które produkują mieszanki do wypieku chleba, mogą mieć problemy z surowcami z Chin czy Włoch (jeżeli używają komponentów z tych krajów) – komentuje Czesław Meus z Polskiej Ekologii.

Czy ogarnia nas panika?
Według naszych źródeł na chwilę obecną w hurtowniach nie brakuje surowców lub jeszcze nie brakuje. Jednak, jak przyznała naszej redakcji właścicielka śląskiej hurtowni – widzi, że klienci chętnie robią zapasy, kupując większe ilości produktów niż zazwyczaj.
W magazynach w Polsce od dłuższego czasu brakuje mydła, dozowników i środków dezynfekujących. – O ile normalnie zamawiałam ok. tysiąca sztuk mydła, o tyle teraz od dostawcy otrzymałam jedynie 200, które momentalnie znika wykupowane przez klientów – mówi Aleksandra Szmidt z firmy Polmarkus na Śląsku.

Ze względu na dobro klientów firma odwołała szkolenia z udziałem włoskich ekspertów lub zastąpiła ich polskimi szkoleniowcami. Podobnie robią inne firmy. Już wiadomo, że organizator Sweettargów w Katowicach zdecydował o przesunięciu terminu imprezy (nowa data nie jest jeszcze znana). W ślad za Katowicami poszły targi Eurogastro w Warszawie, WorldFood Poland. Hurtownie, jedna po drugiej, odwołują zaplanowane eventy, jak dni otwarte/minitargi. Dochodzą nas słuchy, że niektóre firmy w branży nie wpuszczają przedstawicieli handlowych do swoich siedzib. Te działania świadczą o przezorności, która może zapobiec gwałtownemu rozprzestrzenianiu się choroby.

Specustawa koronawirusowa (wybrane informacje)
W piątek, 6 marca br., prezydent RP Andrzej Duda podpisał specustawę w sprawie zapobiegania, przeciwdziałania
i zwalczania COVID-19. Według nowej ustawy:

- pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków zdalnie z domu w celu przeciwdziałania COVID-19.

- Rodzice zwolnieni od wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem będą mogli otrzymać dodatkowy zasiłek w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko – za okres nie dłuższy niż 14 dni.

- W celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, osoby chore na chorobę zakaźną albo osoby podejrzane o zachorowanie na choroby zakaźne mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji.

Ustawa wprowadza również definicje obszarów zagrożeń epidemią:
strefa zero – obszar znajdujący się obok ogniska wirusa, w którym będą obowiązywać zakazy i kontrola,
strefa buforowa – z zakazami przemieszczania się ludzi,
strefa zagrożenia – z ryzykiem wystąpienia epidemii, zagrożony obszar, miejsce kwarantanny.

Strefy zagrożeń będzie mógł wyznaczać premier; będzie on mógł również ogłosić zakaz czasowego przemieszczania się, nakaz kwarantanny, ograniczyć pracę firm, wprowadzić reglamentację towarów, zakaz opuszczania strefy zero, czy nakaz ewakuacji i obowiązek badań lekarskich.