Dotarła także do Polski. Jest z powodzeniem praktykowana przez restauratorów i właścicieli kawiarni. Moda na pop-upy. Okazjonalne przyjęcia, podczas których gotują zaproszeni szefowie kuchni lub pasjonaci gotowania.

Monika Zacharska-Dudek na co dzień uczy zawodowego języka angielskiego w Zespole Szkół Gastronomicznych nr 1 w Krakowie, jest też blogerką kulinarną, pasjonatką książek kucharskich, a w weekendy staje się ciekawą nowych odkryć smakoszką. To świetna przewodniczka po krakowskich restauracjach i kawiarniach. Uczestniczy w bardzo modnych ostatnio wydarzeniach degustacyjnych: pop-upach. Polegają one najczęściej na wizycie szefa kuchni czy pasjonata gotowania w konkretnym miejscu, gdzie prezentuje swoje umiejętności.
– Pop-upy dają mi możliwość poznania nowych smaków, takich, które często mnie zaskakują, ale też inspirują do ugotowania podobnych potraw – mówi. Swoje uczestnictwo w pop-upach argumentuje także chęcią poznania trendów w danym sezonie, by potem zdobytą wiedzą dzielić się z uczniami. Była gościem wielu tego typu wydarzeń. Jest skarbnicą wiedzy w tym temacie. Jednym tchem wymienia krakowskie restauracje, gdzie próbowała różnych, często wręcz popisowych dań, m.in.: w Bałtyk Bar, w Targowa 2, Public Order czy Astrid.

Wybicie z rutyny
Dla restauracji i kawiarni zorganizowanie pop-upu to duże wyzwanie wzbudzające emocje. – Coś się dzieje! Nie nudzimy się i bardzo to lubimy – podkreśla Katarzyna Rachwał, właścicielka krakowskiej Public Order. Jej kawiarnia znajduje się w Krowodrzy, dzielnicy w centrum, której daleko do Kazimierza – mekki krakowskiej gastronomii. Kasia nie ukrywa, że zależy jej na ożywieniu dzielnicy i zintegrowaniu mieszkańców.

Public Order to kawiarnia, która realizuje coraz popularniejszy koncept shared kichen, czyli wynajmowania całkowicie wyposażonej kuchni wraz załogą zawodowym kucharzom lub doświadczonym pasjonatom gotowania. Tempo przebiegu pop-upu jest dość duże. – To już? – dziwią się goście, kiedy 90-minutowe spotkanie dobiega końca, a na swoją kolej czeka następna grupa – relacjonuje właścicielka Public Order. Za szybkim i sprawnym tempem biesiady stoi sztab osób, który musi być dobrze zorganizowany, by wszystko przebiegło zgodnie z planem. Public Order organizuje pop-upy co tydzień, a zainteresowanie jest tak duże, że mają rezerwacje aż do końca września. W okresie letnim chętnie korzystają ze swojego ogródka, uczty w plenerze to dodatkowa atrakcja.

Prep, czyli przygotowania
Przygotowanie pop-upów zaczyna się od wcześniejszego zaplanowania menu, oszacowania ilości składników i zrobienia zakupów. Nazywa się to „prepem”, od angielskiego słowa „preparation”. Właścicielka innej krakowskiej kawiarni Królowej Przedmieścia – Paulina Jasiołek – przyznaje, że pop-up to miłe, ale wymagające wybicie z kawiarnianej rutyny. Zorganizowała dopiero pierwsze spotkanie z udziałem Sabiny Francuz jako odpowiedzialnej za jadłospis, jednak po remoncie kawiarnia jest przygotowana na więcej tego typu wydarzeń, bo są ku temu znakomite warunki. Mają kuchnię z całym zapleczem, gdzie będą przygotowywane śniadania, wprowadzane stopniowo do ich menu. Wygodna, dobrze wyposażona kuchnia bardzo usprawni organizowanie kolejnych pop-upów, na których właścicielom bardzo zależy. – To sposób na uatrakcyjnienie miejsca. Takie akcje wzbudzają zainteresowanie gości – zaznacza Paulina.

W prepie najważniejsza jest organizacja pracy. – Trzeba zapanować nad wszystkim. Jeśli jedna osoba gotuje dla np. 40, to musi być świetnie zorganizowana – mówi Katarzyna Rachwał z Public Order. Zakupy, umycie i pokrojenie warzyw, pieczenie (np. chałki) odbywa się dzień wcześniej. Szef kuchni zaczyna pracę o 7:00 rano, a wydarzenie ma miejsce o 11:00. – Na jego głowie jest oszacowanie ilości składników, by zamówienie od dostawców nie było ani za małe, ani za duże – wyjaśnia Kasia.

Musi również sprawnie wszystko przygotowywać, by nikt z gości nie czekał zbyt długo. Na powodzenie pop-upu pracuje cała ekipa, począwszy od szefa kuchni, poprzez jego pomocnika, osoby pracujące przy patelniach, odbierające posiłki, kończąc na osobach przy kasie i na zmywaku. Menu np. w Public Order nie jest rozbudowane. Zawiera przykładowo 6 pozycji i można je pobrać za pomocą kodów QR. Pierwszy pop-up w Królowej Przedmieścia trwał cały dzień. Od 10:00 do 14:00 serwowano śniadania i lunch, czyli coś na kształt brunchu. Potem było menu kolacyjne o godz. 18:00.

Do pop-upów starannie przygotowuje się Dominika Targosz, autorka książki kucharskiej Roślinna sprawa, która ostatnio gotowała w krakowskiej piekarni Zaczyn, w Public Order czy w gdyńskiej Pokusie. – Zazwyczaj przygotowuję menu i tworzę listę potrzebnych składników. Przesyłam ją ekipie na miejscu. Oni najlepiej znają lokalny rynek, mają swoje miejsca, z których zamawiają składniki. Jeśli są jakieś specjalne produkty, których potrzebuję, zamawiam je wcześniej z dostawą na miejsce pop-upu. Przyjeżdżam do restauracji kilka dni przed wydarzeniem i zapoznaję się z zespołem pomagającym mi w prepie i w wydawaniu potraw, ustalamy logistykę działania – opowiada Dominika. Trzeba dobrze oszacować liczbę dań. Bardzo pomaga w tym wcześniejsza rezerwacja.

Menu na miarę gwiazdek Michelina
Monika Zacharska-Dudek twierdzi, że menu pop-upów zasługuje nierzadko na gwiazdki Michelina. Trudno się z tym nie zgodzić, kiedy czytamy opis karty i oglądamy zdjęcia dań. –Zuza Hronowska i Agata Dembek-Dziwosz, szefowe kuchni, team marzenie – zachwyca się Monika.

Niedawno dały popis na jednym z pop-upów w restauracji Targowa2 na Starym Podgórzu w Krakowie. Podczas kolacji zaserwowały: chrupiącą sałatkę z rzodkiewką, japońską rzepą i umeboshi (japońska śliwka), zupę szczawiową z ziemniaczkami i paloną cebulką, kalafiora w beszamelu i serze cheddar, posypanego płatkami migdałów. – Brak słów, aby opisać pyszność tego dania! – przekonuje Monika.

Następnie podano fasolę Jaś z makiem, śmietaną, cytryną, jabłkami i kapustą, a na koniec była bagietka w morelach i w rodzynkach. Zuza Hronowska mówi, że to menu powstało szybko, bo w 15 minut. Wydarzenie trwało dwa dni.
Z kolei Dominika Targosz bardzo lubi pop-upy śniadaniowe. – Uwielbiam tę porę dnia i jedzenie, które jej towarzyszy. W sezonie letnim mogę korzystać z najlepszych składników, przygotowuję kanapki z cieniutką fasolką szparagową, bobem i pieczoną fetą z migdałów, kolorowe pomidory podlewam moim ukochanym syczuańskim olejem chili lub dodaję do nich sezonowe owoce.
Dominika często inspiruje się kuchnią meksykańską i, jak mówi, kocha kukurydzę. Podaje ją w postaci street foodowej przekąski – elote (kukurydza na patyku – przy. red.) lub racuchów z indonezyjskim sosem sambal.
Sabina Francuz, która gotowała w Królowej Przedmieścia, a jej pop-up uczcił trzecie urodziny kawiarni, nie mogła nie zaserwować swojego popisowego dnia – chałki. Jednak nie była to chałka na słodko, ale bardziej neutralna w smaku. Jako dodatki zaserwowano makrelę, burrattę i pomidorki. Można było także zjeść chałkę z konfiturą agrestową i z porzeczkami. Sabina przygotowała też czereśnie w pieprzu syczuańskim.

Radość, spontaniczność, biesiadowanie
Pop-up to spotkanie ludzi. Kiedy gdzieś słychać gwar, urywki rozmów, skądś rozbrzmiewa muzyka, a ludzie czują się jak na rodzinnym przyjęciu, możemy mieć pewność, że to będzie pop-up. Zresztą takie jest założenie: integrowanie się ludzi przy dobrym jedzeniu, piciu i muzyce. – Na pop-upach atmosfera jest bardzo luźna, swobodna, goście mają czuć się jak u siebie w domu, przy swoim stole – mówi Monika Zacharska-Dudek.

Potwierdza to Katarzyna Rachwał z Public Order. Pop-up to ma być swobodna biesiada, podczas której poznaje się nowe smaki. W jej kawiarni podczas pop-upu goście siedzą przy długich, sześciometrowych stołach. Rozmawiają, jedzą, zwracają się do siebie po imieniu, dystans jest skrócony, w tle gra muzyka. – Świetnie to wygląda – cieszy się Kasia. Do Królowej Przedmieścia, która dopiero rozpoczyna organizację pop-upów, przyszli stali bywalcy. Oni czuli się swobodniej, ale są również nowi goście.
Niektórzy lubią się integrować, inni preferują kameralne jedzenie posiłku. – Chodząc na pop-upy, poznałam wielu osób i jestem bardzo zadowolona z tych znajomości – stwierdza Monika. – Oczywiście, nie ma żadnej presji, żeby z kimś rozmawiać i zaznajamiać się, ale wydaje mi się, że po to m.in. są te wydarzenia, żeby poznawać nie tylko dania i ich autorów, ale też cieszyć się jedzeniem i rozmawiać z ludźmi wokół.

Dominika Targosz u gości wyczuwa serdeczność i ekscytację. Uwielbia bezpośredni kontakt z nimi, ich ciekawość co do serwowanych potraw. Zastanawia się, kto wpadnie na pop-up, często są to jej dawno niewidziani znajomi. – Towarzyszy mi nutka onieśmielenia związana z gotowaniem w nowym miejscu, uczenia się sposobu jego funkcjonowania, ale te wydarzenia zawsze dają mi przede wszystkim mnóstwo satysfakcji.
Zuzie Hronowskiej zdarza się wychodzić i rozmawiać z gośćmi. Na jej pop-upy przychodzą znajomi, ale trafiają się także kompletnie nieznane jej osoby, czasem takie, które znają ją z Instagrama. Lubi pytać, czy wszystko w porządku, czy jedzenie smakowało i jak się ludzie bawią.

Pop-up oczami szefów kuchni
Pop-up to nie tylko atrakcja dla restauracji, kawiarni i ich gości, również osoby przygotowujące dania mają satysfakcję i skok adrenaliny. Dominika Targosz na co dzień nie pracuje w restauracji. Woli organizować warsztaty kulinarne, współpracować z firmami, opracowywać przepisy i dzielić się nimi w internecie. – Czasem jednak brakuje mi tego trybu pracy, a pop-upy są do tego świetną okazją – zaznacza Dominika. – Mam też poczucie, że na takich wydarzeniach powstaje wyjątkowa atmosfera, goście są bardziej zaciekawieni serwowanym jedzeniem niż na co dzień, kiedy przychodzą do restauracji ze stałym menu. Pop-upy pobudzają też moją kreatywność, na każdym staram się zaserwować miks moich ulubionych przepisów, ale w nowej odsłonie.

Zuza Hronowska nie traktuje pop-upów jako pracy, ale odskocznię od codziennej, restauracyjnej rutyny, gdzie np. zanim coś wejdzie do karty, musi zostać zaakceptowane. Tu panuje pełna spontaniczność. Potrafi wymyślić dania w 10 minut, co traktuje jako test na samej sobie. Przyjemność sprawia jej cały cykl organizacyjny: od tworzenia menu, poprzez zakupy i potem prep. – Dzięki tego typu wydarzeniom mogę pokazać się od trochę innej strony niż w pracy codziennej. Podczas przyjęć nie ma możliwości, żeby nie dyskutować o daniach. To jedna z najfajniejszych chwil przy stole – móc pogadać o tym, co komu i jak smakuje – przyznaje Monika Zacharska-Dudek. – Trochę sobie pokrytykujemy, trochę pozachwalamy. Czasami opinie są skrajne, ale w tym jest cała zabawa. Na szczęście na tych pop-upach, w których uczestniczyłam, większość dań mi smakowała – mówi.

Katarzyna Szarek