Rząd chce, aby zmiany w prawie regulującym wykonywanie działalności gospodarczej mogły wchodzić w życie dwa razy do roku: 1 stycznia i 1 czerwca.

Obecnie istniejące ograniczenia we wprowadzaniu nowych regulacji prawnych istotnych z punktu widzenia przedsiębiorców (chociaż nie tylko) dotyczą tylko podatków dochodowych: podatnicy muszą znać zmiany najpóźniej do 30 listopada roku poprzedzającego rok, w którym mają wejść w życie. W pozostałych obszarach takiego ograniczenia nie ma, a teoretycznie wymagany okres 30 dni vacatio legis w praktyce jest skracany. Przedsiębiorcy muszą być gotowi na zmiany właściwie z dnia na dzień - w skrajnych przypadkach vacatio legis w ogóle nie ma (np. gdy nowe regulacje wchodzą z dniem ogłoszenia).

W ankiecie przeprowadzonej przez Ministerstwo Gospodarki wśród przedsiębiorców 66% ankietowanych przyznało, że liczba dokonywanych zmian w prawie jest „częsta” i „bardzo częsta”. Na pytanie dotyczące dopuszczalnej częstotliwości zmian prawie 86% badanych przedsiębiorców opowiedziało się za zmianami 1 - 2 razy w roku.

Dzisiejsza uchwała Rady Ministrów w sprawie zaleceń ujednolicenia terminów wejścia w życie aktów normatywnych inicjowanych przez rząd lub poszczególnych ministrów powinna ograniczyć ten problem. Zmiany będą mogły wchodzić w życie tylko dwa razy do roku – 1 stycznia i 1 czerwca. Dodatkowo, okres pomiędzy ich publikacją a wejściem w życie będzie musiał wynosić minimum 30 dni. Ale jest też druga strona medalu - wprowadzenie takich sztywnych zasad może prowadzić do kumulacji różnych zmian, które trzeba będzie jednocześnie wdrożyć w firmie.
Uchwała przewiduje jednocześnie, że w pewnych okolicznościach wskazane ograniczenia nie będą obowiązywały: „jeżeli ważne względy, w szczególności ochrona życia lub zdrowia, ochrona interesu społecznego, ochrona mienia w znacznych rozmiarach, ochrona ważnego interesu publicznego lub ważnych interesów państwa, przemawiają za wyznaczeniem innego terminu wejścia w życie aktu normatywnego.”

W uzasadnieniu projektu uchwały wskazane zostało, że powyższe rozwiązanie pozwoli na niestosowanie zasady „dwóch terminów” w przypadku konieczności pilnego przyjęcia przepisów:
dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia publicznego,
dotyczących bezpieczeństwa i zdrowia zwierząt lub roślin,
przyjmowanych w razie klęski żywiołowej w rozumieniu przepisów o stanie klęski żywiołowej oraz w innych przypadkach wymagających pilnego udzielenia pomocy poszkodowanym,
w zakresie ochrony stabilności finansowej krajowego systemu finansowego,
eliminujących ewidentne „luki prawne”,
realizujących orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego,
wdrażających prawo Unii Europejskiej lub służące wykonaniu innych zobowiązań międzynarodowych w razie zagrożenia (lub przekroczenia) terminu implementacji dyrektyw lub realizacji innych zobowiązań wynikających z prawa UE lub prawa międzynarodowego.

Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia i podlega ogłoszeniu.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care