Bułki, drożdżówki czy krojony chleb pakujemy zazwyczaj w torebki foliowe. Bagietkę w wiklinowym koszyku z zakupami spotkać można już tylko na obrazkach reklamowych lub w filmach. Przemysł spożywczy w zastraszającym tempie generuje zastraszające ilości plastikowych odpadów! A gdyby tak opakowanie po ciastku zjeść?

Polimery zwykle kojarzą się z tworzywami sztucznymi, które stosuje się w produkcji różnych przedmiotów i części, począwszy od plastikowych kubków jednorazowych, talerzyków, butelek, toreb, poprzez wykładziny do podłóg, plastikowe domki na działkę, na elementach samochodów, samolotów czy okrętów kończąc.

Warto pamiętać, że istnieją także polimery naturalne, polizwiązki występujące w przyrodzie. Od tysięcy lat są one wykorzystywane przez człowieka w postaci naturalnej bądź zmodyfikowanej. Należą do nich: kauczuk naturalny, polisacharydy (wielocukry, np. skrobia), celuloza i polipeptydy (białka). Nic w tym dziwnego, że przemysł spożywczy jest żywo zainteresowany polimerami, które nadają się do jedzenia, tzw. „ediblepolymers”. Co ciekawe, można je stosować nie tylko jako oczywisty dodatek do ciast i słodyczy…

Gdzie pojawiają się jadalne polimery?
Przejrzenie dostępnej w specjalnych bazach literatury patentowej pozwala zorientować się w nowych zastosowaniach jadalnych polimerów. Warto wiedzieć, że nowe zgłoszenia patentowe najczęściej wskazują trendy rozwoju danej dziedziny techniki, a co za tym idzie – branży przemysłowej. Diagram grupujący odszukane dokumenty patentowe jednoznacznie wskazuje, że stosowanie jadalnych polimerów w produktach spożywczych jest bardzo popularne.

Słowo klucz – „ediblepolymer” – pojawiało się najczęściej w kontekście dwóch klas produktów. Do pierwszej z nich zaliczane są wynalazki stanowiące preparaty przeznaczone do celów farmaceutycznych, dentystycznych lub toaletowych, natomiast druga obejmuje żywność, środki spożywcze lub napoje bezalkoholowe, w tym również przygotowywanie produktów spożywczych lub ich obróbka, np. gotowanie, modyfikowanie właściwości odżywczych, obróbka metodami fizycznymi, konserwowanie żywności lub środków spożywczych.

Nikogo nie dziwią kolorowe powłoki kapsułek lub tabletek, które połykamy bez szkody dla zdrowia. Jak wykorzystywane są jadalne polimery w przemyśle spożywczym, poza oczywistym zastosowaniem jako środek słodzący? Otóż stanowią one najpopularniejszy składnik powłok dla produktów tej branży.

Nośnik smaku i informacji
Powłoki jadalne tworzy się właśnie z polimerów naturalnych, które wykorzystuje się do wytworzenia na produkcie błony (osłonki). Chroni ona przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wilgoć, temperatura czy mikroorganizmy. Zaletą takich powłok jest oczywiście również możliwość skonsumowania produktu wraz z osłonką. Można je zatem wzbogacać w substancje smakowe, zapachowe lub koloryzujące. Są też idealną powierzchnią do umieszczenia logo producenta, nazwy czy obrazka podnoszącego atrakcyjność wyrobu.

Jak widać, jadalne polimery mają przed sobą obiecującą przyszłość. Co więcej ich stosowanie może stać się w pewnym momencie nieuniknione. Mimo że nie eliminują one z rynku opakowań z tworzyw sztucznych, to pozwalają na ograniczenie ich ilości, a to z pewnością przyda się naszej planecie.

dr inż. Sylwia Błażej-Sosnowska, rzecznik patentowy, Kancelaria JWP Rzecznicy Patentowi