Deficyt kadr jest zauważalny szczególnie w średnich i dużych firmach piekarskich. Nawet hipermarkety zgłaszają zapotrzebowanie na piekarzy „odpiekających” zamrożony produkt. W tej sytuacji polscy producenci rozglądają się za pracownikami za naszą wschodnią granicą.
Pracodawcy, którym nie udało znaleźć się pracowników na rynku lokalnym, poszukują alternatywy na Wschodzie. Najczęściej pracownicy rekrutowani są na Ukrainie, która stanowi główne źródło napływu imigrantów zarobkowych do Polski – aż około 95% wszystkich zatrudnionych w Polsce cudzoziemców posiada obywatelstwo ukraińskie. Rynek piekarniczy na Ukrainie zmaga się z podobnymi problemami co polski – od malejącej konsumpcji, poprzez wysokie ceny surowców, po wysoki udział szarej strefy. Podobnie jak w Polsce, pracownicy chętnie decydują się na podjęcie pracy za granicą, ze względu na brak perspektyw na swoim rynku, a także niskie zarobki, nieadekwatne do ciężkiego, wymagającego systemu pracy.
Dane prezentowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wskazują na stale rosnące zainteresowanie polskich pracodawców zatrudnianiem cudzoziemców. Biorąc tylko pod uwagę pierwszą połowę roku 2011, branża przetwórcza odnotowała ponad 7,5 tys. wniosków o zatrudnienie cudzoziemca bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Dla porównania przez cały rok 2010 odpowiednich oświadczeń było mniej o prawie 1,5 tys., śmiało można więc założyć, że bieżący rok przyniesie nawet dwukrotny wzrost zatrudnienia cudzoziemców w branży. Pracownicy objęci tą procedurą to obywatele 5 państw Europy Wschodniej – Ukrainy, Białorusi, Mołdowy, Rosji oraz Gruzji.
Zatrudnienie cudzoziemca w 3 krokach
Procedura zatrudnienia cudzoziemca została skonstruowana w dość prosty i przystępny sposób. W zasadzie objmuje 3 kroki.
1. Rejestracja tzw. oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcom.
Oświadczenia te są rejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy. Pracodawca, wypełniając wniosek, podaje podstawowe dane identyfikujące go jako podmiot powierzający pracę (nazwa firmy, wpis do KRS, NIP, REGON etc.), a także dane identyfikujące pracownika (imię i nazwisko, numer paszportu, adres zamieszkania, imiona rodziców), a także stanowisko, na jakim pracownik ma być zatrudniony, okres zatrudnienia, rodzaj umowy z pracownikiem, a także wysokość wynagrodzenia brutto.
Wprowadzenie tych ostatnich danych do oświadczeń zostało podyktowane przez tegoroczne zmiany w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 28 lipca 2011 r. w sprawie wykonywania pracy przez cudzoziemców.
2. Podpisanie przez pracodawcę pouczenia odnoszącego się m.in. do respektowania przepisów o prawie pracy.
3. Przesłanie oświadczenia do pracownika na Ukrainie, który w oparciu o nie może uzyskać wizę pracowniczą na okres do 6 miesięcy w ciągu roku. Wraz z otrzymaniem wizy pracownik może rozpocząć pracę w Polsce.
Po nawiązaniu stosunku pracy (tj. podpisaniu umowy między stronami) pracodawca jest oczywiście zobowiązany zarejestrować cudzoziemca w odpowiednich organach, czyli w Urzędzie Skarbowym i ZUS-ie.
Mimo niezbyt skomplikowanej procedury wiele firm decyduje się na wsparcie agencji pośrednictwa pracy, dzięki kompleksowej obsłudze na wszystkich etapach procesu rekrutacji i wsparciu w przygotowaniu dokumentów niezbędnych do nawiązania stosunku pracy.
Przedłużenie pozwolenia na pracę
Po 6 miesiącach pracy przedawnieniu ulega wiza pracownicza oparta o oświadczenie o zamiarze zatrudnienia cudzoziemca, tym samym pracodawca chcący kontynuować stosunek pracy z danym cudzoziemcem jest zobligowany do zgłoszenia odpowiedniego wniosku o pełne zezwolenie na pracę dla pracownika. Legalna procedura wymaga złożenia wniosku o przedłużenie pozwolenia na pracę na przynajmniej 30 dni przed jego wygaśnięciem w Urzędzie Wojewódzkim.
Warto przy tym podkreślić, że procedura rejestracji pełnego zezwolenia na pracę jest dużo bardziej skomplikowana niż procedura uproszczona, a w zależności od typu zezwolenia wymagane są inne rodzaje dokumentów.
Pracodawca rekrutujący piekarzy z zagranicy musi również pamiętać o wyrobieniu nowemu pracownikowi książeczki zdrowia (czyli tzw. książeczki Sanepidu). Pracownicy z innych rynków pracy zwykle posiadają jej odpowiednik, który jednak nie jest honorowany przez polskie prawo.
autor: Zbigniew Wafflard, East West Link
