Nowe przepisy o ochronie znaków towarowych wchodzą w życie 15 kwietnia 2016 r., diametralnie zmieniając tryb postępowania w sprawie uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy. Postępo­wanie ma być krótsze, a zgłaszający szybciej uzyska prawo ochronne.

Prawa własności intelektualnej to narzędzie, które stosowane w sposób rozważny i zaplanowany pomaga bu­dować silną pozycję na rynku. Szczególnie dla przedsiębiorców z branży spożywczej budowa spójnego portfolio praw wyłącznych, przede wszystkim znaków towarowych, wymaga okre­ślenia strategii działań, które powiązane były­by z planami biznesowymi przedsiębiorstwa, a także monitorowania działań podejmowa­nych przez konkurentów. Mając na względzie zmiany przepisów usta­wy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, które wejdą w życie 15 kwiet­nia 2016 r., szczególnie istotne stanie się mo­nitorowanie zgłoszeń znaków towarowych dokonywanych w Urzędzie Patentowym RP.

 
Zgłoszenie znaku towarowego – jak było?
Według dotychczasowych przepisów w to­ku postępowania w sprawie uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy, po dokonaniu zgłoszenia, ekspert Urzędu Patentowego wery­fikował, czy w stosunku do zgłoszonego zna­ku towarowego nie zachodzą przeszkody bez­względne, uniemożliwiające uzyskanie prawa wyłącznego, takie jak:
- opisowy charakter oznaczenia,
- brak zdolności odróżniającej,
- sprzeczność z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami,
- wprowadzające w błąd podobieństwo do za­rejestrowanych wcześniej znaków przeznaczo­nych do oznaczania identycznych lub podob­nych towarów i usług.

Ponadto ekspert UPRP sprawdzał też, czy w stosunku do zgłoszonego znaku nie zacho­dzą przeszkody względne, np. czy znak nie jest identyczny lub podobny do zarejestrowanych wcześniej znaków przeznaczonych do ozna­czania identycznych lub podobnych towarów i usług.

W toku postępowania także osoby trzecie miały prawo informować Urząd Patento­wy o wszelkich okolicznościach mogących stanowić przeszkodę do uzyskania prawa ochronnego. Urząd Patentowy informował zgłaszającego o stwierdzonych przeszko­dach, a także uwagach osób trzecich oraz umożliwiał zajęcie stanowiska i przedstawie­nie argumentów, w świetle których możli­we byłoby wydanie decyzji o udzieleniu pra­wa ochronnego na zgłoszony do rejestracji znak. Postępowanie rejestrowe przed Urzę­dem Patentowym było dwuinstancyjne i to­czyło się średnio około 1,5-2 lat.

Co się zmieni po 15 kwietnia?
Zgodnie ze znowelizowaną ustawą ekspert Urzędu Patentowego po wpłynięciu podania o uzyskanie prawa ochronnego (zgłoszenia) zweryfikuje, czy w przypadku zgłoszonego znaku nie zachodzą bezwzględne przeszko­dy dla jego rejestracji. Sporządzi też zawia­domienie o przeszkodach względnych, ale o charakterze czysto informacyjnym dla zgłaszającego. Natomiast w ciągu 3 miesię­cy od daty opublikowania informacji o doko­naniu zgłoszenia znaku towarowego każdy będzie mógł wnieść sprzeciw wobec doko­nanego zgłoszenia. Zawarte w sprzeciwie zarzuty będą rozpatrywane przez Urząd Pa­tentowy w toku postępowania sprzeciwo­wego z udziałem obu stron (zgłaszającego i podmiotu, który wniósł sprzeciw). W znowelizowanych przepisach pojawiła się także możliwość ugodowego rozwiąza­nia sprawy – jeśli wola zawarcia ugody zo­stanie wyrażona po wniesieniu sprzeciwu, Urząd Patentowy nie tylko powinien powia­domić o takiej możliwości strony, ale tak­że może przedłużyć termin na jej zawarcie. Jeśli do porozumienia nie dojdzie, wówczas Urząd rozpatruje sprzeciw w jego granicach i wydaje decyzje o oddaleniu sprzeciwu lub o jego zasadności – w całości lub w części. Jeżeli w ciągu 3 miesięcy od daty opubli­kowania informacji o zgłoszeniu znaku to­warowego do rejestracji nie wpłynie ja­kikolwiek sprzeciw, to Urząd Patentowy RP zarejestruje oznaczenie. To znaczy, że w przypadku braku sprzeciwu uzyska­nie prawa ochronnego stanie się możliwe w czasie ok. 4-6 miesięcy.

Nowe prawo, nowy problem
Przedsiębiorcy powinni co do zasady przy­jąć opisane zmiany z zadowoleniem, po­nieważ znacząco skrócą i uproszczą pro­cedury. Warto jednak zwrócić uwagę na pewien aspekt, który w praktyce może ro­dzić kłopoty. Przepisy jednoznacznie wskazują, że sprze­ciw wobec rejestracji znaku można zgło­sić w ciągu 3 miesięcy od daty opubliko­wania przez UPRP informacji o dokonaniu zgłoszenia znaku towarowego do rejestra­cji. Informacja o zgłoszeniach publikowa­na jest w Biuletynie Informacyjnym UPRP, który ukazuje się dwa razy w miesiącu. Co to oznacza dla zgłaszającego?

Po wpłynię­ciu sprzeciwu będzie trzeba podjąć decyzję w sprawie strategii dalszego prowadzenia postępowania zgłoszeniowego. Czy po­dejmować działania, które mają doprowa­dzić do zawarcia porozumienia i wycofania sprzeciwu, co pozwoli doprowadzić do re­jestracji znaku, czy też zrezygnować z dal­szego prowadzenia postępowania i wyco­fać zgłoszenie? Można zminimalizować ryzyko kłopotów, prowadząc tzw. monitoring, czyli weryfi­kację zawartości Biuletynu Informacyjne­go UPRP. Pozwoli to ustalić, czy wcześniej nie zostały zgłoszone znaki towarowe na tyle podobne do oznaczenia, które ma zo­stać zarejestrowane, że będą podstawy do zgłoszenia sprzeciwu. Ponadto przedsiębiorca mający zarejestrowane znaki to­warowe powinien sprawdzać regular­nie, czy pośród nowych zgłoszeń nie ma oznaczeń, wobec których należało­by wnieść sprzeciw. Pamiętajmy, że od momentu publikacji zgłoszenia w Biule­tynie UPRP są na to 3 miesiące. Po tym czasie znak zgłoszony np. przez konku­renta zostanie zarejestrowany i będzie podlegał ochronie. W takim przypad­ku jedynym sposobem wyeliminowania takiego znaku będzie złożenie wniosku o jego unieważnienie. To oznacza skom­plikowane postępowanie sporne pomię­dzy dwiema przeciwnymi stronami.

Dorota Rzążewska, radca prawny, rzecznik patentowy, Kancelaria JWP Rzecznicy Patentowi