Nie sposób wyobrazić sobie wielkanocnego koszyczka bez chleba. Na świątecznym stole pojawia się jako ważny dodatek, a nawet jako naczynie do podania żurku. Warto zatem zadbać o to, by świąteczny bochenek był nie tylko dobrze wypieczony, ale też pięknie udekorowany.

Chleb wielkanocny może być nie tylko smaczny, ale także piękny. W niektórych regionach Polski istnieje tradycja ozdabiania chleba na Wielkanoc, zwłaszcza tego, który trafia do koszyka. Artystyczne zdobienia często przedstawiają krzyże, motywy kwiatowe, a nawet sceny z życia Jezusa. Niektóre z tych wzorów uzyskuje się przez wycinanie, a inne przez naklejanie ozdobnych kształtów z ciasta, co sprawia, że każdy chleb staje się prawdziwym dziełem sztuki.

Jeśli chcesz urozmaicić swoje świąteczne gotowanie i dodać nieco magii do wielkanocnego stołu, spróbuj samodzielnie ozdobić chleb, który podasz rodzinie. To nie tylko smaczna, ale także wizualnie atrakcyjna tradycja, w ten sposób na pewno zaskoczysz i zachwycisz bliskich.

Wielkanocne chleby dookoła świata

Polska: najpopularniejszym chlebem wielkanocnym jest bochen pszenny lub żytni na zakwasie ozdobiony w charakterystyczny sposób.

Hiszpania i Ameryka Łacińska: na tym obszarze wypieka się pan de Pascua, czyli chleb wielkanocny. Może to być różnorodny chleb, często jest to słodka bułka lub chleb drożdżowy ozdobiony lukrem lub kolorowymi pisankami.

Wielka Brytania: hot cross buns (zdj. poniżej) to tradycyjne brytyjskie chlebki wielkanocne. Są to słodkie bułeczki drożdżowe z suszonymi owocami, które zwykle wypieka się w Wielki Piątek. Po upieczeniu są często ozdabiane polewą lub glazurą, która tworzy krzyż na wierzchu. Tradycyjnie spożywa się je na ciepło z masłem.

Włochy: w tym kraju popularnym swiątecznym chlebem jest colomba di Pasqua (zdj. poniżej), czyli wielkanocna gołębica. To drożdżowy słodki chleb w kształcie gołębicy, ozdobiony kandyzowanymi owocami i migdałami.

Grecja: tradycyjnym wielkanocnym chlebem jest w tym przypadku tsoureki czyli również słodki chleb drożdżowy z dodatkiem pomarańczowej skórki i aromatycznego zestawu przypraw, np. gałki muszkatołowej i cynamonu, ale też mało znanych w Polsce, tj. mastyks i mahlebi. Tsoureki jest ozdobiony ugotowanym i barwionym na czerwono jajkiem na wierzchu, a stanowi symbol obfitości i życia.

Niemcy: u naszych najbliższych sąsiadów popularnym wielkanocnym chlebem jest osterbrot (chleb wielkanocny) lub osterzopf (warkocz wielkanocny). Jest to chleb drożdżowy z dodatkiem rodzynek, orzechów lub kandyzowanych owoców. Przypomina naszą polską chałkę i jest podawany obowiązkowo do śniadania wielkanocnego.

Ukraina: paska, zwana również paskha, to tradycyjny ukraiński chleb wielkanocny, podobny podaje się również w innych krajach wschodniosłowiańskich, takich jak Rosja czy Białoruś. To pszenny chleb drożdżowy zawierający suszone owoce, bakalie oraz aromatyczne przyprawy (wanilia, cynamon). Paska pieczona jest w formie o charakterystycznym kształcie wysokiego walcowanego stożka lub bloku, czasem ozdobionego wypukłym krzyżem na szczycie.

 * * * 

Wiele tradycji wielkanocnych posiada głęboki związek z przyrodą i rolnictwem. Na przykład dawniej tydzień przed Niedzielą Palmową aż do Wielkiego Piątku gospodynie domowe miały absolutny zakaz wypieku chleba. Wierzono, że w przeciwnym wypadku na gospodarstwo i okoliczne wsie sprowadzi się ogromną suszę. Jeśli ktoś sprzeciwił się zakazowi, sąsiedzi porywali garnki oraz inne kuchenne przedmioty takiej osoby i wrzucali do pobliskiej rzeki albo jeziora. 

Katarzyna Marciniak