- Chcemy promować pieczywo tradycyjne, naturalne, produkowane z krajowych zbóż. – rozmowa z Janem Kozakiem, nowym przewodniczącym Komisji Zarządzającej Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.

Mistrz Branży: Jak ocenia Pan nowy skład komisji? Czy nie ma Pan obaw, że do głosu dojdą partykularne inte­resy dominującej grupy producen­tów zbóż? Czy większa ich liczba nie zmarginalizuje spraw branży piekarskiej i promocji pieczywa?
Jan Kozak: Na pewno nie zmargina­lizuje, ponieważ obmyślona przez nas strategia rozwoju na kolejne 4 lata za­kłada wspólne działanie producentów zbóż i przedstawicieli przetwórców, np. wytwórców mąk, pieczywa czy płatków.
Do tej pory pieczywo miało w Polsce tzw. zły pijar, w mediach pojawiały się in­formacje, że gluten szkodzi, a produkty zbożowe powodują otyłość. Aby z tym walczyć, powołaliśmy grupę naukow­ców, wyniki ich badań będą nam słu­żyć do tworzenia treści mogących zmie­nić odbiór spożycia pieczywa w Polsce. Chcemy odwrócić tę szkodliwą tendencję. Jestem zadowolony z wyboru nowych członków funduszu. Jest to 8 osób, które pracują bardzo intensywnie i z rozwagą, więc trudno mówić o partykularnych inte­resach poszczególnych instytucji. Skupia­my się na działaniach funduszu – na tym, co mamy poprawić, usprawnić, zastana­wiamy się, jakie mamy dobre i złe strony, jak to, co nie działa prawidłowo, zmienić.

Kiedy odbyło się pierwsze spotkanie robocze Komisji Zarządzającej Fun­duszu Promocji ZZiPZ i jaką strate­gię działań Państwo przyjęli?
Pierwsze spotkanie odbyło się w dniu wybo­ru członków Komisji Zarządzającej Fundu­szu Promocji Ziaren Zbóż i Produktów Zbo­żowych (przy. red. 31 maja 2017 r.). Do tej pory spotkaliśmy się kilkukrotnie, z tego co wiem, to najczęściej spośród wszystkich 9 funduszy. Udało nam się nie tylko ustalić tzw. zasady gry, ale także opracować stra­tegię rozwoju na kolejne lata.
Środki, którymi dysponujemy, podzieli­liśmy na dwie grupy, mniej więcej pół na pół, tj. ok. 58 proc. i 52 proc. Jedną stanowią producenci zbóż i przetwór­cy, np. młyny, a drugą producenci kasz i pieczywa. Aby zwiększyć kwotę, któ­rą będziemy dysponować, wystąpiliśmy do ministra rolnictwa z prośbą o rozsze­rzenie listy podmiotów potencjalnie zo­bowiązanych do wpłat na fundusz. Obec­nie zobowiązane są do tego wyłącznie jednostki zajmujące się sprzedażą zbo­ża konsumpcyjnego, tj. pszenicy i żyta. Mamy jednak nadzieję, że minister przy­chyli się do naszej prośby, obciążając obowiązkiem wpłat, czyli odpisów na na­szą rzecz, przetwórców takich zbóż jak gryka, proso, owies, jęczmień, z których uzyskuje się ciągle chętnie spożywane przez Polaków kasze czy płatki.

Czy znajdą się środki na finanso­wanie takich wydarzeń jak świę­ta chleba, czy raczej będzie Pan namawiał do kumulacji pieniędzy na większą medialną ogólnopolską kampanię obejmującą cały łańcuch od ziarenka do bochenka?
Właśnie w tym kierunku chcemy działać, promując polskie zboża i przetwórstwo zbożowe od fazy początkowej, tj. zia­renka, po końcową – gotowy produkt. W przyszłorocznym budżecie na pewno zagospodarujemy również środki na pro­mocję lokalnych wydarzeń, takich jak wła­śnie święta chleba. Obecnie niestety dys­ponujemy skromnym budżetem. Mamy jednak nadzieję na pozytywną decyzję ministra rolnictwa w sprawie poszerzenia listy zbóż konsumpcyjnych. Dzięki temu zyskalibyśmy znacznie większe niż dotych­czas środki, które można by przeznaczyć na działania promujące nie tylko regional­ne, tradycyjne młyny i piekarnie, ale także całą tzw. drogę od ziarenka do bochenka.

Najważniejsze cele nowej Komisji Zarządzającej?
Kierunki, które obecnie obraliśmy, mają pomóc nam w zahamowaniu spadku spo­życia chleba i produktów zbożowych. Chcemy promować pieczywo tradycyj­ne, naturalne, produkowane z krajo­wych zbóż, które stoi w opozycji do tego wytwarzanego na skalę przemysłową. Z tego względu uruchomiliśmy wszyst­kie zainteresowane tematem środowiska, w tym – jak wspominałem – naukowe, które mają nam pomóc udowodnić Po­lakom to, że warto spożywać wyroby zbożowe dobrej jakości.

Dziękuję za rozmowę.


Nowy układ sił w funduszu
31 maja 2017 r., wraz z ogłoszeniem nowego składu Komisji Zarządzającej Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych, diametralnie zmienił się dotychczasowy układ sił. Znowelizowana ustawa o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych zapewnia większą reprezentację producentów zbóż, co ma zwiększyć ich wpływ na sposób wydatkowania środków finanso­wych. W tej kadencji do głosu doszli również przedstawiciele producentów wyrobów regionalnych, lokalnych oraz ekologicznych.

Przewodniczący: Jan Kozak (Krajowa Rada Izb Rolniczych)
Wiceprzewodniczący: Rafał Mładanowicz (Krajowa Federacja Producentów Zbóż), Bronisław Wesołowski (Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Spożywczego SITSpoż.)
Sekretarz: Mieczysław Włodzimierz Babalski (Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Produktów Ekologicznych „Polska Ekologia”)
Członkowie: Tadeusz Boruta (Polski Związek Zawodowy Rolników), Edward Kosmal (NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”), Tadeusz Idzi Mądry (Spółdzielnia Grup Producentów Ziarna Zbóż i Nasion Roślin Oleistych – Spółdzielnia Osób Prawnych), Jerzy Kuchciak (Stowarzyszenie Młynarzy RP), Izabella Byszewska (Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego).

Krótko o funduszach
Od 2009 r. funkcjonuje 9 funduszów promocji produktów rolno-spożywczych, które mają na celu wspierać spożycie i eksport krajowych produktów. Środki pobrane od producentów żywności przekazywane są i gromadzone na rachunkach bankowych Agencji Rynku Rolnego.  W latach 2009-2016 (I półrocze) wpływy Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych wyniosły 24,3 mln zł – dla porównania w tym czasie Fundusz Promocji Mleka zebrał blisko 75 mln zł, a Fundusz Promocji Mięsa Wieprzo­wego – ponad 70 mln zł (źródło: www.nik.gov.pl).